24 Temmuz 2020 Cuma namazı ile birlikte 86 yıl mahzun kalan AYASOFYA yeniden ibadete açılıyor (keşke ilk Cuma namazında orada olabilseydim). 2-3 aydır devam eden Ayasofya Camisinin açılıp-açılamayacağı tartışmaları şimdi de ülkemize ne kazandırıp-kaybettireceği üzerinden devam ediyor. Tartışmalar devam ededursun, AYASOFYA 24 Temmuz 2020 Cuma namazı ile resmen ibadete açılmış oluyor.
86 yıllık süreçte Ayasofya’nın ibadete açılması için emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Yapılan mücadelenin en önemli özelliğini göz ardı ediyoruz. O da 86 yıllık mücadele sürecinde dikkate alınacak hiçbir ŞİDDET ve TERÖR eylemi olmamasıdır. Çünkü İslam BARIŞ ve SEVGİ DİNİ olup İSYAN ve ŞİDDETİ asla tasvip etmez.
Ayasofya Camisinin açılması da toplumun değişik kesimlerinde farklı yorumlara neden oldu. Bunu normal karşılamak gerekir. Normal olmayan ise “DİN-İBADET-MABET-HUKUK” açısından İLKELİ duruş sergileyemeyenlerdir.
Kamuya açık alanlarda yapılan çok farklı yorum-değerlendirme ve tartışmalar hakkında bilgi sahibiyiz. Ben ise farklı bir pencereden bakmak istiyorum. Şöyle ki;
Zonguldak ili Kdz.Ereğli ilçesinde yaşıyorum. İş yerim olduğu sokağın bir yanında Orhangazi Camisi bir yanında da Tıp Merkezimiz var ve yaklaşık 300 metre çaplı bir daire çizdiğimizde içinde olan tarihi mekanlar;
1-Bizans Kilisesi(5 yy): Sadece yıkık dökük duvarları kalmış
2-Heraklia Sarayı(M.Ö): Giriş kısmı ve birkaç duvar ayakta.
3-Çelikel Camii(1951): Temeli kilise olan ve tamamen yıkılıp yok olduğu için üzerine yapılmış bir cami.
4-Orhangazi Camii(5 YY): Anadolu’da yapılan ilk AYASOFYA’lardan biri olan bu mabet 1300’lü yıllarda ORHAN GAZİ zamanında bölgenin fethedilmesi sonrası camiye çevrilip günümüze kadar yaşamış ve dimdik ayakta.
Bu 4 tarihi eser de aynı yerde aynı siyasi, sosyo-ekonomik coğrafyada yapılmış ve yaşamış. Günümüzde elimizde olanlar;
*İkisi (Bizans Kilisesi ve Heraklia sarayı) virane haline gelmiş ve üzerinde incir ağaçları var.
*Bir kilise tamamen yıkılmış ve binadan eser kalmamış. Lakin yöre halkı aynı yere CAMİ inşa etmiş. Günümüzde mabet olarak hizmete devam ediyor.
*M.S 5 yy yapılmış Ayasofya ise 1350 yıllarında Camiye çevrilmiş. 15 asırdır mimarisi ile dimdik ayakta ve MABET olarak hizmet veriyor.
Dönelim 1453 yılına. Çağ kapatıp çağ açan Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethettiği günün ertesi günü hemen Ayasofya’yı incelediğinde gördüğü; Haçlılar tarafından talan edilmiş, kıymetli eşyaları alınmış, ikonları sökülmüş deyim yerinde ise yükte hafif pahada ağır ne varsa soyup soğana çevrilmiş ve bakımsızlıktan çatısında baykuşlar tünemiş içini de örümcekler sarmış bir yapı. Fatih emrini veriyor ve AYASOFYA KİLİSESİNİ RESTORE ETTİREREK CAMİYE ÇEVİRİYOR. Minareler, kubbeler, medreseler, aşevleri vb. ile büyük bir KÜLLİYE HALİNE getiriliyor. F.S.M han kiliseden camiye çevirdiği AYASOFYA’nın ismini dahi değiştirmeden ŞAHSINA AİT VAKFA vakfediyor. Ve tüm ihtişamı ile günümüze kadar yaşayan bir mabet oluyor.
Fatih Sultan Mehmet Han 1453 de,
*Ayasofya’yı Camiye çevirmeyip olduğu gibi bıraksaydı bugün ne görürdük?
*Talan edilmiş bakımsız ve virane hale gelmiş Ayasofya kilisesini tamamen yıkıp yerine Cami yaptırmış olsaydı bugün konuşulacak-açılacak-kapatılacak-müze yapılacak bir şey olur muydu?
*Bakımını yaptırıp KİLİSE olarak PAPAYA-VATİKANA-ORTOTOK KİLİSESİNE mı teslim etmeliydi? Zulüm 1453’de başladı diyenlerin isteği de bu olmalı.
Osmanlı’nın parçalanıp Cumhuriyet’in kurulduğu yılların tarihi akışını henüz tam olarak bilmiyoruz. Yaklaşık 30-40 yıllık bu dönem tarihçiler tarafından mutlaka araştırılmalıdır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında Müzeye çevirme iradesi ve 1936 yılında Tapusunu Müze olarak değil de Cami olarak yeniletme iradesini daha iyi anlamış olacağız. Ayasofya’da 1994 yılından beri ezan okunuyor-namaz kılınıyor argümanını ileri sürenler “YA TARİH-SİYASET BİLMİYOR YA DA ……..” .
Türk Milletinin kahir ekseriyetinin AYASOFYA’nın CAMİYE çevrilmesi isteği, konuya biraz ilgisi olan herkes tarafından bilinir. Milletin bu İSTEĞİ-İRADESİ yerine getirilmiş oldu. Hayırlı olsun.24.07.2020
YORUMLAR