16 Mayıs'ta, Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde başlayan 2025 yılı yaş çay kampanya hasadı bölgede yoğun bir şekilde devam ediyor. Üreticiler ağırlıklı olarak topladıkları ürünlerini birinci tercihleri olarak ÇAYKUR'a satıyorlar.
Yaş çay üreticisi bir yazar olarak sizlere, Dünyada en çok yaş çay üretimi yapan ülkelerden bahsedeceğim.
Sizlere bu konuda vereceğim bilgi ve rakamları kaynak olarak, Rize Ticaret Borsası yayını, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi tarafından hazırlanan ve Editörlüğünü Prof. Dr. Keziban Yazıcı'nın yaptığı, "A'dan Z'ye Çay" kitabından aktaracağım.
Değerli okuyucularım; Dünyada çay üretiminde ilk sırada olan Asya kıtası küresel çay alanlarının %90’ından fazlasını oluşturmakta ve onu Afrika kıtası takip etmektedir. (Peng vd., 2024). Dünyada son beş yılda yaş çay üretimi %10,1 artarak 2022 yılında 29.760.667 tona ulaşmıştır. Çay yetiştiriciliğinin yaklaşık 60 ülkede yapıldığı bilinirse de günümüzde yoğun olarak 45 ülkede yapılmaktadır. Çin 2022 yılında 14.542.600 ton yaş çay üretimi ile 1. sırada yer almış ve dünya yaş çay üretiminin %48,8’ini gerçekleştirmiştir. Çin’i sırasıyla Hindistan, Kenya, Sri Lanka, Türkiye ve Vietnam takip etmektedir. Bu ülkeler dünya çay üretiminin %90’ını gerçekleştirmiştir.
Dünya yaş çay üretiminde 20 ülkeyi sırasıyla bilginize sunuyorum. Çin, Hindistan, Kenya, Sri Lanka, Türkiye, Vietnam, Endonezya, Bangladeş, Arjantin, Uganda, Japonya, Malavi, Ruanda, B. Tanzanya Cumhuriyeti, Tayland, Nepal, Myanmar, İran, Zimbabve ve Burundi ülkelerinden oluşmaktadır.
2022 yılından dünyadaki başlıca çay çeşitlerinin üretim miktarları milyon tondan başlayıp, en düşük ülkenin ürettiği yaş çay üretim miktarı 50 bin tonun üzerindedir. Dünya kuru çay üretimi, siyah, yeşil, instant ve diğer çeşitler son 10 yılda yıllık ortalama℅3, 2 artış göstererek 2022 'de 6,7 milyon tona ulaşmıştır. Küresel çay üretimindeki bu büyümenin temel nedeni, özellikle Çin'deki çay üretimi, 2013 yılında 1,92 milyon tondan 2022'de 3,34 milyon tona çıkarak yıllık℅5, 9'luk bir artış göstermiştir. Bu süreç hem yerel tüketimin hem de uluslararası pazarın büyümesine katkıda bulunmuştur. (FAO, 2024b).
YORUMLAR